ابوجعفر، محمد بن علی الباقر، مشهور به محمد باقر امام پنجم شیعیان که آن ها از وی با عنوان امام محمد باقر یاد می کنند. کنیهاش «ابوجعفر» و «باقرالعلوم» زادهٔ سوم صفر یا نخست رجب سال ۵۷ هجری در مدینه. پدر وی علی بن حسین و مادرش فاطمه بنت حسن بن علی است.
فرزندان:
برای محمد باقر هفت فرزند یاد کردهاند، پنج پسر و دو دختر:
- جعفر صادق. (امام ششم شیعیان)
- عبد الله بن محمد. او هم از ناحیه پدر و هم از ناحیه مادر با جعفر صادق متحد است. وی صاحب فضل و صلاح بوده که فردی از بنی امیه به او سم خورانید و او را کشت.[۱]
- ابراهیم بن محمد، از ام حکیم.
- عبید الله بن محمد، از ام حکیم.
- علی بن محمد، ام ولد.
- زینب بنت محمد، از ام ولد.[۲]
- ام سلمه، از ام ولد.
برخی، تنها شش فرزند برای محمد باقر نام بردهاند و بر این باورند که وی فرزندی به نام عبید الله نداشتهاست.[۳]
گروهی دیگر گفتهاند که دو دختر نداشتهاست، بلکه زینب و ام سلمه در حقیقت دو نام برای یک دختر است[۴].
یاران و شاگردان
به دلیلی سستی حکومت امویان باقر و فرزندش صادق توانستند حوزههای بزرگ درسی ایجاد کنند. بخش بزرگی از احادیث شیعیان از این دو شخص است و مثل قال باقر و قال صادق که میان شیعیان رواج دارد نیز به این نکته اشاره دارد. بعضی از بزرگان اهل سنت و بعضی از مردم ایران نیز جزء شاگردان محمد باقر بودهاند که نام برخی به شرح زیر است.
- ابوعبداللّه جابربن یزید بن حارث جعفی
- محمد ابن مسلم ثقفی کوفی
- عبدالملک بن اَعیَن
- سلیمان بن خالد
- برید بن معاویه عجلی
- ابوخالد کابلی
- فُضَیل بن یَسار
- ابوالصّبّاح کِنانی
- حمّاد بن ابی سلیمان (ایرانی)
- داوود بن ابی هند سرخسی(ایرانی)
- محمّد بن اسحاق (ایرانی)
- میمون قدّاح مکّی
- معروف بن خرّبُوذ
- عبدالله بن عطاء مکّی